دفتر هماهنگی کمک های بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا ) در گزارش تازه خود هشدار داده است که افغانستان با بحران فزاینده خشکسالی روبه‌رو است . در حالی‌که تنها برخی مناطق پراکنده به سطح میانگین بارندگی نزدیک شده‌اند، میزان مجموعی بارندگی در سراسر کشور به‌طور چشم‌گیری پایین‌تر از حد معمول است.
بر بنیاد این گزارش همچنین، میزان آب شدن برف ها که منبع مهمی برای تأمین آب در فصل بهار و تابستان محسوب می‌شود در بسیاری از حوضه‌های آبی کاهش یافته و پایین‌تر از میانگین فصلی است که این وضعیت نگرانی‌ها در مورد تشدید بحران کم‌آبی را افزایش داده است.
بر اساس داده های شاخص تنش کشاورزی (ASI)، رشد پوشش گیاهی در بسیاری از مناطق به‌طور چشم‌گیری کمتر از حالت طبیعی است؛ موضوعی که نشان‌دهنده آغاز خشکسالی شدید در سطح کشور است. همچنان رطوبت خاک در لایه‌های ریشه‌ای نیز در اغلب مناطق افغانستان در سطح بحرانی قرار دارد و تنها در برخی ولایات شمالی و شمال‌شرقی وضعیت کمی بهتر گزارش شده است.
در کنار این شرایط، دمای هوا نیز در بیشتر نقاط کشور بالاتر از میانگین فصلی ثبت شده است. تنها برخی مناطق شمال‌شرقی از این روند مستثنا بوده‌اند. پیش‌بینی‌ها نشان میدهد که در ماه‌های آینده نیز این وضعیت ادامه خواهد داشت و افغانستان با کاهش بیشتر بارندگی و افزایش دمای هوا مواجه خواهد شد.
مناطق آسیب‌دیده؛ شمال در وضعیت بحرانی
بررسی های دفتر هماهنگی کمک های بشردوستانه سازمان ملل نشان میدهد که تا ماه مارچ ۲۰۲۵، ولایت‌های فاریاب و جوزجان در شمال کشور بیشترین آسیب را از خشکسالی متحمل شده‌اند. این مناطق با کمبود شدید آب، خشکی شدید خاک و گرمای مداوم روبه‌رو هستند که خطر کاهش برداشت محصولات و افزایش ناامنی غذایی را به‌طور جدی بالا برده است.
ولایات هلمند در جنوب، هرات در غرب، کندز در شمال‌شرق و ننگرهار در شرق نیز در سطح هشدار قرار دارند. در این مناطق نیز شرایط مشابهی از جمله کاهش بارندگی، افزایش دما و افت شدید پوشش گیاهی دیده می‌شود.
کارشناسان هشدار می‌دهند که تداوم این شرایط می‌تواند بحران کم‌آبی را تشدید کرده، رشد محصولات زراعتی را به شدت کاهش دهد و به چراگاه‌ها و منابع طبیعی آسیب جدی وارد کند؛ موضوعی که امنیت غذایی و معیشت میلیون‌ها نفر را تهدید می‌کند.
کارشناسان خواستار اقدام فوری نهادهای داخلی و بین‌المللی برای کاهش اثرات این بحران، حمایت از جوامع آسیب‌پذیر و جلوگیری از گسترش بحران انسانی و اقتصادی شده‌اند.
